ايل ترك پازوكي

شجرنامه ايل پازوكي 

ايل ترك پازوكي 

ايل پازوكي پازوكي از كاپادوكي كه يك منطقه در تركيه است سر چشمه گرفته، پازوكي را در مناطق مختلف با نام‌هاي (پازُكي، پيزُكي، بازوكي، پازيكي، بيزوكي) تلفظ مي‌كنند.[?]، پازوكي همسان با كلمه‌هاي تركي، بزوكي، بوزوك، بوزوكي، پيزوك، بيزيك است، همچنين واژه بوزوك در تركي نام يكي از تقسيمات ايلي، تركان اوغوز بوده، ايل بزرگ پازوكي از تبار تركمان آناتولي ريشه دارد كه از تركان سني فاصله گرفته و به طرف شيعيان كرد آمدند و به مرور زمان كرد زبان شده‌اند [?]، اين ايل به دليل فراز و نشيب‌هاي تاريخ به مناطق مختلفي مهاجرت كرده و زبان‌هاي متعددي را پذيرفته است ولي زبان مادري اين ايل تركي بوده كه اكثريت اين ايل، اين زبان را فراموش كرده‌اند. ايل پازوكي را مي‌توان با تركمان‌هاي عراق و سوريه مرتبط دانست كه با اقوام كرد، هم زيست بودند. اين ايل يكي از شعبات بزرگ ايل كرد را در كردستان تركيه تشكيل داده‌اند (بعد از كرد زبان شدن). ايل پازوكي بيش از يك سده در مناطق شمالي درياچه وان در كردستان تركيه حكومت كرده است [?] و بر كردان كرمانج حكومت كرده‌اند و هم اكنون نيز در كردستان تركيه به زبان كردي كرمانجي تكلم دارند. اين ايل را يك ايل كرد مي‌خوانند. اصالت اصلي ايل پازوكي كاپادوكيه در مركز تركيه هست. قسمتي از ايل پازوكي چون شيعه بودند در سال ۱۵۰۱ ميلادي وقتي شاه اسماعيل صفوي مذهب شيعه را در تبريز اعلام مي‌كند قسمتي از ايل پازوكي از آزار و اذيت عثماني به ايران و آذربايجان مهاجرت مي‌كنند و اين قسمت از پازوكي‌ها آذربايجاني زبان مي‌شوند. قسمتي از پازوكي‌ها در استانبول و آنكارا، قارص و ازمير تركي استانبولي صحبت مي‌كنند و عده اي هم از آنان در ايروان به ارمني تكلم دارند؛ و عده اي هم از آنان در افغانستان كه جز اميران و فرماندهان هرات به شمار مي‌آمدند به زبان پشتو صحبت مي‌كنند. عبدالله اوجالان رهبر كردها راجع‌به ايل پازوكي مي‌گويد ايلي تركمن هستند كه مانند صدها عشيره تركمن وقتي به كردستان تركيه مهاجرت كردند به مرور زمان كرد زبان شدند و فرهنگ تركي را از دست دادند. پازوكيان امروزه به چندين زبان صحبت مي‌كنند و حتي بيشتر پازوكيان، از ريشه خود بي آگاه هستند. كاپادوكي سرزمين پازوكيان است اما برخي هم اعتقاد دارن اين ايل از بلخ به كاپادوكي، مهاجرت كردند. روند گذشت زبان‌هاي ايل پازوكي در گذر زمان: ۱:تركي: ايل پازوكي كه اصالتاً از تركمان آناتولي بوده و زبان مادريشان تركي بود كه به مرور زمان اين زبان را كلا ايل پازوكي فراموش كرده و از ميان ايل پازوكي خارج شد. ۲: كردي: از آنجا كه ايل پازوكي ترك بودن بعد از مهاجرت به كردستان تركيه زبانشان كردي شد و امروزه در كردستان تركيه و در خراسان نيز قسمتي از ايل پازوكي به كردي كرمانجي تكلم دارند. ۳:تركي استانبولي: قسمتي از ايل پازوكي از كردستان تركيه مهاجرت كرده و به سمت قارص، ازمير و آنكارا و استانبول آمدند و زبانشان تركي استانبولي شد و داراي مذهب اهل سنت هستند. ۴: ارمني: قسمتي از پازوكي‌ها از كردستان تركيه به ايروان در مركز ارمنستان رفته و به زبان ارمني تكلم مي‌كنند. ۵: پشتو: مهاجرت قسمتي از پازوكي‌هاي كرد زبان خراسان به هرات باعث شد زبانشان پشتو شود. ۶: تركي آذربايجاني: مهاجرت قسمتي از ايل پازوكي از كردستان تركيه به آذربايجان به علت جنگ‌هاي شيعه، سني عثماني و صفويه و پناه بردن ايل پازوكي به دربار صفوي كه موجب شد، ايل پازوكي به زبان تركي آذربايجاني روي بياورد. ۷: فارسي: قسمتي از ايل پازوكي از آذربايجان به مركز ايران از جمله گرمسار و استان تهران مانند پايتخت و ورامين و پاكدشت آمدند و زبانشان فارسي شد؛ و امروزه در استان فارس نيز بخشي پازوكي سكونت دارند كه به فارسي تكلم مي‌كنند. ۸: مازني و گيلكي: تبعيد اين ايل به مازندران و گيلان موجب شد، اين ايل به گويش‌هاي مازني و گيلگي هم روي بياورد. ۹: زازا: در بخش‌هايي در كردستان تركيه، ايل پازوكي به زبان زازا صحبت مي‌كنند. . امروزه خيلي از ايلات توركمان آناتولي به دليل كرد زبان شدن كرد خواننده مي‌شوند و اين باعث شده خلق كورد جمعيت زيادي را به خود بگيرد.